SZA 84
Jak prawidłowo przeprowadzić procedurę zamówienia z wolnej ręki
Zamówienie z wolnej ręki to druga najczęściej stosowana – po przetargu nieograniczonym lub trybie podstawowym – procedura udzielania zamówienia publicznego. Polega na tym, że w postępowaniu po stronie wykonawcy występuje wyłącznie jeden podmiot, z którym instytucja zamawiająca prowadzi rozmowy. Zamawiający po negocjacjach z jednym wykonawcą podpisuje z nim umowę. Tryb ten całkowicie wyłącza konkurencję, dlatego wolno go zastosować wyłącznie w sytuacjach dopuszczonych ustawą Pzp. Jak przeprowadzić procedurę z wolnej ręki i na co zwrócić szczególną uwagę – podpowiadamy w poniższym artykule.
SZA 83
W jaki sposób dokonać legalnej zmiany umowy zawartej w reżimie Pzp (cz. II)
Zmiana umowy o zamówienie publiczne jest dopuszczalna, jeżeli spełnia wymogi przesłanek ustawy Pzp. W toku realizacji zamówienia napotykane są zazwyczaj okoliczności, które powodują konieczność dokonania modyfikacji zawartego kontraktu. Celem dyrektyw unijnych implementowanych do prawa polskiego było zapewnienie większej elastyczności podmiotom zamawiającym. Sprawdź, w jakich ramach możesz się poruszać, aby nie narazić się na zarzuty organów kontrolnych.
AZA 251
Skuteczne zastrzeżenie informacji musi zostać wykazane
Jawność postępowania o zamówienie publiczne jest zasadą nadrzędną. Jest prawem każdego wykonawcy, któremu gwarantuje dostęp do informacji o toczącym się postępowaniu. Stanowi również nakaz dla instytucji zamawiającej, obligujący do zapewnienia wykonawcom dostępu do informacji na temat zamówienia publicznego, niezależnie od etapu postępowania. Oznacza to, że jakiekolwiek próby wyłączenia jawności w trakcie procesu o zamówienie publiczne muszą być traktowane jako wyjątek od ogólnej reguły i być stosowane wyłącznie w wypadkach ściśle określonych przez prawodawcę. Dotyczy to w głównej mierze zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa. Samo powoływanie się wykonawcy na tę instytucję nie będzie zatem wystarczające, konieczne jest wypełnienie ustawowych przesłanek.Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 31 marca 2022 r., sygn. akt KIO 700/22
SZA 82
W jaki sposób dokonać legalnej zmiany umowy zawartej w reżimie Pzp (cz. I)
Zmiana umowy o zamówienie publiczne jest dopuszczalna, jeżeli spełnia wymogi przesłanek ustawy Pzp. W toku realizacji zamówienia napotykane są zazwyczaj okoliczności, które powodują konieczność dokonania modyfikacji zawartego kontraktu. Celem dyrektyw unijnych implementowanych do prawa polskiego było zapewnienie większej elastyczności podmiotom zamawiającym. Sprawdź, w jakich ramach możesz się poruszać, aby nie narazić się na zarzuty organów kontrolnych.
AZA 250
Tryb podstawowy z negocjacjami w orzecznictwie KIO
Od 1 stycznia 2021 r. postępowań o wartości poniżej progów unijnych udziela się w trybie podstawowym. Przepisy ustawy Prawo zamówień publicznych (dalej: „ustawa Pzp”) przewidują trzy warianty tego trybu: bez możliwości negocjacji (art. 275 pkt 1 ustawy Pzp), z możliwymi negocjacjami (art. 275 pkt 2 ustawy Pzp), z obligatoryjnymi negocjacjami (art. 275 pkt 3 ustawy Pzp). Z analiz zamieszczonych w Informatorze UZP 1/2022 wynika, że w okresie pierwszych trzech miesięcy 2022 roku w trybie podstawowym z możliwością negocjacji przeprowadzono zaledwie 12,72% postępowań. Tak małe zainteresowanie może dziwić. Wydaje się, że z punktu widzenia zamawiającego tryb ten jest bardzo korzystny. Pozwala on, po przeprowadzeniu negocjacji, na uzyskanie oferty korzystniejszej od tej, która została złożona w odpowiedzi na ogłoszenie. Wprawdzie wiąże się to z przedłużeniem procedury o czas tych negocjacji, jednak w niektórych przypadkach możliwość uzyskania lepszej oferty pozwoli zrekompensować wydłużenie postępowania.
Sąd Zamówień Publicznych o wymaganiach zamawiającego nieważnych z mocy prawa
W poprzednim wydaniu opisywaliśmy wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 17 grudnia 2021 r., sygn. akt KIO 3482/21. Orzeczenie dotyczyło ważności wadium wniesionego w formie gwarancji i wadliwości decyzji podjętej przez zamawiającego. Gwarancja została uznana za nieprawidłową, ponieważ obowiązywała równo w okresie terminu związania ofertą. Zamawiający natomiast zapisał w SWZ, że gwarancja musi być ważna dłużej, tak aby umożliwić instytucji zamawiającej skuteczne dochodzenie roszczeń. Skład orzekający przyznał rację odwołującemu się wykonawcy i wskazał, że gwarancja obowiązująca równo w terminie związania ofertą jest prawidłowa. Druga strona sporu – Zamawiający – wniósł skargę. W konsekwencji zagadnieniu przyjrzał się Sąd Zamówień Publicznych. Dnia 22 kwietnia 2022 r. wydał niezwykle istotne dla systemu zamówień publicznych w Polsce orzeczenie. Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie XXIII Wydział Gospodarczy i Zamówień Publicznych z 22 kwietnia 2022 r., sygn. akt XXIII Zs 13/22
SZA 81
Pamiętaj o okolicznościach, w których musisz opracować raport z realizacji zamówienia
Od 1 stycznia 2021 r. zamawiający musi sporządzić raport z realizacji zamówienia w przypadkach opisanych ustawą Pzp. Obowiązek ten obejmuje m.in. sytuacje, gdy zamawiający naliczył wykonawcy określone kary umowne czy wydał na zamówienie więcej środków, niż przewidywała cena oferty. Upewnij się, kiedy i jak przygotować raport z realizacji zamówienia zgodny z art. 446 ustawy Pzp, który uchroni cię przed podobnymi problemami w przyszłości.
Ogłoszenie o wykonaniu umowy w Biuletynie Zamówień Publicznych
Zamieszczenie ogłoszenia o wykonaniu umowy w terminie 30 dni od wykonania umowy stanowi niezmiernie ważny obowiązek zamawiającego wynikający z art. 448 ustawy Pzp. Ogłoszenie to zamieszcza się w Biuletynie Zamówień Publicznych (BZP) na zasadach określonych w dziale III rozdziale 2 ustawy Pzp (zob. art. 276 ust. 2 pkt 8 ustawy Pzp). Nie ma przy tym wymogu zamieszczenia ogłoszenia o wykonaniu umowy na stronie internetowej prowadzonego postępowania.
AZA 248
Zabezpieczenie należytego wykonania umowy na poziomie 10% musi być uzasadnione
Zgodnie z zasadami wymóg zabezpieczenia wyższego niż 5% musi być uzasadniony przedmiotem zamówienia lub wystąpieniem ryzyka związanego z realizacją zamówienia. Maksymalna wysokość zabezpieczenia nie może przekroczyć 10% ceny całkowitej podanej w ofercie albo maksymalnej wartości nominalnej zobowiązania zamawiającego wynikającego z umowy. Okoliczności, które leżą u podstaw zwiększenia zabezpieczenia, muszą być wskazane w SWZ. Sprawdź, jakie zdanie w kwestii uzasadnienia działań zamawiającego ma Krajowa Izba Odwoławcza.Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 5 lipca 2021 r., sygn. akt KIO 1381/21, 1388/21
AZA 247
Sąd zamówień publicznych o wadium wnoszonym przez konsorcjum
W praktyce zamówień publicznych problematyczna jest kwestia wnoszenia wadium, w formach innych niż pieniądz, przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia. Konsekwencją braku skutecznego zabezpieczenia oferty wadium jest konieczność jej odrzucenia przez zamawiającego. Przede wszystkim będzie to miało miejsce w przypadku, gdy konsorcjum w ogóle nie wniosło wadium. Przyczyną odrzucenia oferty może być również sytuacja, w której konsorcjum wniosło wadium, ale w sposób nieprawidłowy. Dzieje się tak, gdy pomimo załączenia do oferty gwarancji wadialnej, gdy jej treść nie pozwala na uznanie, że oferta jest nią skutecznie zabezpieczona. Powodem tego może być między innymi nieprawidłowe określenie w treści gwarancji wadialnej wykonawców (podmiotów), których zaniechania mogą pozwolić zamawiającemu na skuteczne zaspokojenie swoich roszczeń z takiej gwarancji.Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 9 lutego 2021 r., sygn. akt KIO 3493/20Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 24 maja 2021 r., sygn. akt XXIII Zs 31/21
AZA 245
Zakres dopuszczalności podwykonawstwa w orzecznictwie KIO i sądu
Jednym z głównych elementów realizacji zamówień publicznych jest umożliwienie zaangażowania podwykonawcy. Regulacje ustawy Pzp wskazują, że Wykonawca może powierzyć część zamówienia podwykonawcy. Czy możliwe jest wykonanie całości zamówienia z udziałem podwykonawców? Czy takie działanie może być traktowane w kategoriach obejścia przepisów ustawy Pzp? Sprawdź, jakie stanowisko zaprezentowała Krajowa Izba Odwoławcza oraz sąd okręgowy, i uchroń się od popełnienia błędów.Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 7 grudnia 2020 r., sygn. akt 2971/20, KIO 2976/20Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 5 maja 2021 r., sygn. akt XXIII Zs 11/21
AZA 240
Warunki udziału w postępowaniu jako element kwalifikacji podmiotowej wykonawców
Ocena spełniania warunków udziału w postępowaniu, obok badania braku podstaw do wykluczenia z udziału w postępowaniu, to część kwalifikacji podmiotowej wykonawców. W kwestii ich formułowania wielokrotnie wypowiadała się Krajowa Izba Odwoławcza. Przeglądamy jej wyroki wydane w 2021 roku. Warto podkreślić, że na orzeczenia te zwrócił również uwagę Urząd Zamówień Publicznych w Informatorze nr 4/2021. Przywołał prezentację wygłoszoną podczas seminarium „Profesjonalizacja kadr w zamówieniach publicznych”.
AZA 238
Pytania prejudycjalne o warunki udziału w postępowaniu
Litewski sąd odsyłający zwrócił się do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z pięcioma pytaniami prejudycjalnymi. Miał wątpliwości, czy w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego na usługi gospodarowania odpadami wymóg posiadania przez wykonawcę zgody właściwych organów państw członkowskich, na przemieszczenie odpadów z jednego państwa do innego, stanowi warunek realizacji tego zamówienia. Ponadto, czy brak wykazania spełniania tego warunku w chwili składania oferty stanowi podstawę do jej odrzucenia? Sprawdź, jakie stanowisko zaprezentował skład orzekający TSUE. Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 8 lipca 2021 r. w sprawie C-295/20 Sanresa
SZA 77
Wydatkowanie środków unijnych w procedurach zamówień publicznych
Współfinansowanie projektów w ramach działań z rozmaitych programów operacyjnych, grantów czy funduszy jest doskonałym narzędziem nie tylko do sprawnej realizacji zamierzeń i projektów objętych naborem wniosków czy prac konkursowych, ale – poprzez uzyskanie funduszy – do odciążenia budżetu samorządów, gmin, administracji publicznej czy innych podmiotów ubiegających się o takie współfinansowanie.Aby jednak sprawnie realizować projekty współfinansowane, wymagana jest znajomość zasad rozliczania takich projektów, ich promowania, zasad związanych ze sprawozdawczością, czyli wykazywaniem się realizacją celów, efektów rzeczowych i finansowych, a także zasad związanych z realizacją wydatków.Jednym z rodzajów dofinansowań jest współfinansowanie projektów ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego+ oraz Funduszu Spójności zasilanych z Wieloletnich Ram Finansowych UE (czyli budżetu UE).